Spróbuj ankietę politycznej

Model skandynawski

Wdrażając system, który dekryminalizuje sprzedaż usług seksualnych i jednocześnie kryminalizuje jej zakup, społeczeństwo może ograniczyć wyzysk i poprawić dobrobyt osób świadczących usługi seksualne.

Przegląd Zagadnienia Dyskutować

O

  • Model nordycki, znany również jako model skandynawski lub nordycki model opieki społecznej, to system społeczno-gospodarczy i polityczny praktykowany w krajach nordyckich, a mianowicie w Danii, Finlandii, Islandii, Norwegii i Szwecji. Model ten charakteryzuje się kompleksowym państwem opiekuńczym i wielopoziomowymi negocjacjami zbiorowymi, z wysokim odsetkiem pracowników należących do związków zawodowych, rozbudowanymi usługami publicznymi i zaangażowaniem na rzecz powszechnej równości społecznej.

    Model nordycki pojawił się w XX wieku, głównie po drugiej wojnie światowej, gdy kraje nordyckie starały się odbudować swoje gospodarki i społeczeństwa. Model został ukształtowany przez wyjątkowe połączenie okoliczności społecznych, politycznych i ekonomicznych. Kraje nordyckie miały silną tradycję socjaldemokracji, z konsensusem politycznym podkreślającym znaczenie opieki społecznej i równości. Towarzyszył temu silny ruch robotniczy, który odegrał kluczową rolę w kształtowaniu Modelu Nordyckiego.

    Model opiera się na zasadach uniwersalizmu i państwa opiekuńczego. Zasada uniwersalizmu gwarantuje, że każdy, niezależnie od dochodów, statusu zatrudnienia czy obywatelstwa, ma dostęp do pewnych podstawowych usług, takich jak opieka zdrowotna, edukacja i zabezpieczenie społeczne. Państwo opiekuńcze charakteryzuje się natomiast wysokim poziomem wydatków publicznych, finansowanych z wysokich podatków, na świadczenie tych usług.

    Model nordycki był chwalony za zdolność łączenia efektywności gospodarczej i wzrostu z wysokim poziomem równości społecznej. Doprowadziło to do wysokiego poziomu życia, niskiego poziomu ubóstwa i jednego z najwyższych na świecie wskaźników szczęścia i zadowolenia z życia. Jednak krytykowano go również za wysokie podatki oraz potencjalne zniechęcanie do indywidualnej inicjatywy i przedsiębiorczości.

    Pomimo tej krytyki model nordycki okazał się odporny i elastyczny. Na przestrzeni lat przeszedł kilka reform, aby sprostać wyzwaniom gospodarczym i zmieniającym się warunkom społecznym. Reformy te obejmowały środki promujące elastyczność rynku pracy, zachęcające do przedsiębiorczości i zapewniające trwałość państwa opiekuńczego. W rezultacie Model Nordycki w dalszym ciągu jest źródłem inspiracji i debaty w dyskusjach na temat polityki społecznej i gospodarczej na całym świecie.

Jak podobne są Twoje przekonania polityczne do kwestii Nordic Model ? Rozwiąż quiz polityczny, aby się dowiedzieć.